“Als jullie straks aantekeningen willen maken van mijn les, dan kan het handig zijn om een pen of potlood mee te nemen”, vertelde ik de kinderen van groep 8 die op maandagochtend de eerste les van de cursus Zin in de Brugklas bij mij gingen volgen. “Eeeeh juf, mag ik ook mijn etui meenemen?”, vroeg een jongeman met rode wangen op de eerste rij. Ik keek hem met een glimlach om mijn mond aan en legde hem daarbij uit dat ik dan eerst graag van hem wilde weten wat er in de etui zat. “Nou, een pen en een potlood en een puntenslijper”. Rustig ging hij alles opsommen. “Wat denk je dan wat mijn antwoord op jouw vraag zou kunnen zijn?” “Ooh ja.” zei hij grinnikend. Hij besefte dat hij het best zelf had kunnen bedenken. En dat is wat ik ze graag wil meegeven in de brugklastraining: zelfredzaamheid, zelf nadenken, niet iets doen omdat het moet, maar omdat je er zelf voor kiest. Het verschil tussen leven of geleefd worden.
Nee he niet weer!
Die ochtend was ik om 6 uur mijn bed uit gestapt. De hond Saar kon niet meer slapen en maakte ons – net als de afgelopen drie weken – wakker met een soort wolvengehuil. Dit keer was ik aan de beurt. Ik sloop op mijn tenen naar beneden om erger te voorkomen. De kans zat er namelijk ook in dat de katten gingen mee janken en dat vervolgens de kinderen ook wakker zouden worden. Bij de laatste tree van de trap, rook ik een zoete geur. “Nee he, niet weer!” En ja hoor, Saar had haar plas niet kunnen ophouden en de gang leek wel een zwembad. Erwin had ’s avonds geen zin meer gehad om haar uit te laten en dan duurt de nacht nog te lang voor zo’n jonge hond. Ik stond op ontploffen. “Moet ik dit nu doen?”, vroeg ik me af. Een vraag die me al een paar dagen bezig hield.
Moet ik dit nu doen?Een vraag die je op verschillende manieren kunt uitspreken, door de klemtoon iedere keer op een ander woord te leggen. Zo las ik ergens in een boek. En iedere keer heeft het een andere betekenis. Probeer het maar eens. Moet ik dit nu doen of mag het? Moet ik dit nu doen of is het de verantwoordelijkheid van een ander? Moet ik dit nu doen, of kan ik beter eerst iets anders doen? Moet ik dit nu doen, of kan het ook later? Moet ik dit nu doen of juist laten? Terwijl ik dit overpeinsde, voelde ik me steeds zieliger worden. Ik word geleefd door mijn werk, mijn kinderen, mijn huisdieren en mijn man. Ik moet van alles, maar wil ik dit wel? En van wie moet dat? Ik kwam tot de schokkende conclusie die ik vooral veel moest van mezelf. Herkenbaar?
Even de afwas doen
“Mijn dochter moet van mij na het eten, de vaat in de vaatwasser zetten, zo doen we allemaal wat!” Maar deze dochter had na de gezamenlijk maaltijd daar helemaal geen zin in. “Wat moet ik daar aan doen?”, vroeg de vader tijdens het evaluatiegesprek. Ik luisterde naar zijn verhaal en vroeg me af hoe hij de opdracht gaf. “Nou gewoon, dat het even moet gebeuren.” En ik vroeg me verder af hoe hij reageert op alles wat hij moet van anderen. En wanneer hij wel in actie komt, en wanneer juist niet. Ik gaf als voorbeeld dat mijn kinderen allergisch zijn voor alles wat moet, maar als ze zelf het belang ervan in zien en de verantwoordelijkheid voelen om samen het huis mooier achter te laten dan dat we het aantroffen, dan is het opruimen van de vaat gewoon geen probleem meer.
Moet dat?Terug naar de les bij de brugklastraining, waar de kinderen ontdekten dat ze straks op de middelbare school flink wat huiswerk zouden krijgen. En om daar alvast mee te oefenen, maakten we gezamenlijk een planning en kregen ze van mij huiswerk mee. Een website bekijken over de brugklas en vervolgens een samenvatting maken van datgene wat zij belangrijk vonden. “Moet dat?”, verzuchtte een jongedame die als een echter puber onderuitgezakt aan haar tafeltje zat. Ze had het huiswerk weliswaar opgeschreven in haar gloednieuwe Angry Birds agenda, maar had er duidelijk geen zin in. “We hebben het nu zooooo druk, dit kan er echt niet bij hoor!” En de rest van de klas stemde in. Vragend keken ze me aan. “Tja, dan zijn er straks drie soorten leraren op de middelbare school,” legde ik uit. “De eerste zegt dat je zijn les niet inkomt als je je huiswerk niet hebt gemaakt. Dan is er eentje die je vraagt of je er een goede reden voor hebt. En tot slot is er eentje die je zal vertellen dat je voor hem helemaal geen huiswerk hoeft te maken. Dan doe je het toch gewoon een jaartje over.” Voor welke leerkracht kies jij?
Het is de keuze tussen leven of geleefd worden. Als jij er voor kiest om de middelbare school goed af te ronden, dan kies je ervoor om je huiswerk te maken. Niet omdat het moet, maar omdat je daar zelf het belang van in ziet. En als ik er voor kies om een hond in huis te nemen, dan kies ik er ook voor om ’s morgens om 6 uur haar plas op te dweilen.
Reacties
Een reactie posten