Klaar!

 

“Juf, ik ben klaar…”, vertelde deze jongen mij terwijl hij opsprong om weer in beweging te komen. Hij had een paar minuten aan zijn tekening gewerkt in de stilteles, zittend op zijn knieen in de gymzaal van een Limburgse basisschool. En vond het wel genoeg. Terwijl de andere kinderen nog het juiste kleurpotlood aan het uitzoeken waren, had hij met zwart een cirkel getekend op zijn papier. “Het is toch goed zo?” En hij keek me vragend aan terwijl ik naast hem was komen zitten. “Je bent bij deze opdracht pas klaar, als je niet meer denkt dat je klaar bent”, antwoordde ik hem met een glimlach. En warempel, hij pakte weer zijn potlood op en ging verder.

“Dat is de vuca-world”, vertelde mijn man mij bij thuiskomst, toen ik verslag uitbracht van deze les. VUCA is een acroniem voor volatility, uncertainty, complexity en ambiguity. En beschrijft de veranderende wereld waarin wij ons op dit moment in bevinden. En hij gaf wat voorbeelden uit zijn eigen klas. Waaruit bleek hoe groot de vluchtigheid is waarin we leven en de moeite die we hebben om onze aandacht ergens bij te houden. Of ons plan te voltooien. En ik herinnerde me hoe vaak het wel voorkomt, dat  ik met iemand denk een afspraak te hebben en die is het vervolgens vergeten. “Zo druk in mijn hoofd de laatste tijd… sorry.” Of die keer dat ik ’s morgens een berichtje kreeg van een ouder die graag haar kind wilde laten deelnemen aan de les. Het liefst meteen vandaag, want ze had het nodig. ’s Middags kwam het meisje toch niet opdagen. Ze waren het vergeten.

En ik herken het maar al te goed. Het gevoel om heel wat ballen tegelijk in de lucht te houden, een overvolle agenda en een gevoel dat je altijd tijd te kort komt. Dat leidt bij mij tot onrust. Het wordt dan lastiger om mijn aandacht ergens bij te houden, te herinneren dat mijn beste vriendin jarig is  en te beseffen aan het eind van de dag, dat ik weliswaar heel veel had gedaan. Maar dat het nergens toe had geleid. Wat dan helpt is: alles uit je handen laten vallen, op het meditatiekussentje zitten en diep naar binnen keren. De helderheid van denken neemt hiermee toe. Het gevoel om te leven en niet geleefd te worden ook.

Terug naar de stilteles. “Hoor hoe het potlood het papier raakt”, opperde ik bij de volgende tekenopdracht: een spiraal tekenen. Het werd steeds stiller, terwijl de spiralen ontstonden op het papier. Eerst van binnen, naar buiten en dan over dezelfde lijn weer terug. Keer op keer. Je ogen volgen de lijn. Maar kun je het ook met je andere hand? Of met je ogen dicht? Langzamerhand keerden de kinderen steeds meer naar binnen, in hun eigen wereld. Niet meer bezig met wat de andere kinderen deden, of de regen die tikte op het dak van de gymzaal. Maar waren ze nu wel klaar?

“Juf, het leek wel een hypnose, ik vond het echt heel fijn”, vertelde iemand na afloop. Terwijl we in de kring onderzochten wat deze tekenoefeningen met ons hadden gedaan. Er waren ook kinderen die na afloop het liefst eerst even een rondje wilde rennen, ze hadden lang genoeg stil gezeten. En toen kwam de jongen, die in eerste instantie al snel vond dat hij klaar was: “Weet je, ik snap nu wat je bedoelt. Toen je zei dat je pas klaar bent, als je niet meer denkt dat je klaar bent…” De anderen keken hem verwachtingsvol aan: “Ja, ik dacht gewoon helemaal niet meer. Ik ging helemaal op in de tekening.” “Kunt u niet wat vaker komen?”