Doorgaan naar hoofdcontent

Mooi he

  

“Can you make a picture please?” Voor ons stond een Amerikaanse toerist. Ze belemmerde het beeld van het schilderij “De amandelbloesem” van Van Gogh. Ze had snel een blik geworpen op het schilderij en maakte vervolgens met haar mobiel er een foto van, evenals van het naambordje dat er naast hing. Vervolgens had ze zich omgedraaid en probeerde ze een selfie te maken. Maar dat lukte  niet, waarop ze besloot onze hulp in te roepen. “Nee”, mompelde mijn zoon wat nors. Ik voelde me wat ongemakkelijk, maar pas later begreep ik zijn reactie. In de metro terug naar huis kwamen we tot het inzicht dat het steeds meer gaat om ons “selfie” en niet in dit geval om het schilderij van Van Gogh. Toeristen rennen in een half uur door het museum en zijn daarna druk bezig met het verspreiden van hun foto’s online. “I have been there.”

Het was dinsdagmiddag en ik vertelde de kinderen in de klas over ons uitstapje naar het museum. De lessenreeks ging over “de kracht van aandacht” en we hadden al in de voorgaande lessen ontdekt dat wanneer je je volle aandacht ergens op richt, je meer ziet, hoort, ruikt, proeft, voelt, weet, bent. Maar hoe zat het dan met de schilderijen waar de bezoekers in het museum aan voorbij waren gerend? We besloten zelf eens een schilderij te gaan bestuderen. Met onze oren! Het was het schilderij van Verrocchio: Tobias en de engel. Ik beschreef nauwkeurig wat ik zag. Over het doorzichtige hondje bij de voeten van de engel, waar je eigenlijk dwars doorheen kon kijken. Over het bijbehorende Bijbelse verhaal, de kleding die ze aan hadden, de achtergrond, de kleuren, de beweging in het schilderij. En terwijl de kinderen aandachtig luisterden, maakten ze een pentekening van het schilderij. (Ze konden het schilderij niet zien!)

“Mooi he?”, vroegen ze elkaar en mij na afloop, terwijl de pentekeningen met elkaar werden vergeleken. En er ontstond een gesprek over wat mooi is (en wat lelijk!), want eigenlijk zijn dat twee kanten van dezelfde medaille. Je kunt tot iets of iemand aangetrokken worden en iets of iemand kan afstotend zijn. “Wie bepaalt eigenlijk wat mooi is?” “En wat zegt het over degene die hier dus een oordeel over heeft?” Gaat het bij de pentekening er niet veel meer om of je ergens met de magische kracht van aandacht aan hebt gewerkt? En dan zal er vast iemand zijn die daar iets in herkent, iets bij voelt, iets in ziet. “Bij Van Gogh duurde dat lang..” vertelde ik de kinderen. “Pas na zijn dood werd hij echt beroemd. En bij sommige mensen niet vanwege zijn schilderijen, maar vanwege het feit dat hij zijn oor had afgesneden.”

Terug naar de les. Ik vroeg de kinderen om hun ogen te sluiten, even naar binnen te keren. Het werd stil en met zachte stem vervolgde ik de opdracht: als je straks je ogen opent, zie je de wereld voor het eerst. Je kijkt eerst naar een punt recht voor je op de grond. Alleen maar kijken, verder niets. Vervolgens verplaats je je blik langzaam naar links… naar rechts… naar het midden… en naar boven. Dan keer je weer terug naar het punt waar je begon: recht voor je op de grond. Je sluit je ogen weer en gaat na wat je hebt gezien. En besluit waar je nu je volle aandacht op gaat richten, omdat het iets is wat je heeft geraakt. ” Vol verwachting keek ik rond. Wat zou het worden in dit speellokaal, dat vol stond met kratten, toestellen en gymapparaten?

 

Langzamerhand werd de stilte verbroken. “Ik vind de blauwe lucht mooi, met die wolken er in” En samen gingen we de lucht bestuderen. “Kijk daar, wat een prachtige boom!” En samen gingen we de boom bestuderen. Zo ontdekten we dat alles waar ons oog opviel, buiten in de natuur was. Maar niet voor iedereen: “Ik heb naar haar gekeken, ze is zo mooi, en ze is vandaag mijn Valentijn.” Verliefd keken ze elkaar even aan. Mooi he.

 

 

 

 

Reacties

Populaire posts van deze blog

Rood haar is varkenshaar en varkenshaar dat stinkt

"En dan ging ik op zaterdagavond na de disco met de bus naar huis. De bus zat vol dronken jongeren. En als ze mij in de gaten kregen, begonnen ze dus te zingen: Rood haar is varkenshaar en varkenshaar dat stinkt." "Wat deed je dan pap?", vroeg dochter Rosalie die vol aandacht zat te luisteren. "Nou, ik zong gewoon mee en deed alsof het niet over mij ging." Ze kroop bij haar vader op schoot en woelde met haar handen door zijn wilde krullen, die helaas niet meer zo rood waren als toen. "Gewoon negeren dus", was haar conclusie. Maar gold dat ook voor Simon de Pimon en Rosie Poepedosie? "Ze noemden me vandaag Simon de Pimon", wist deze jongeman mij te vertellen met een verongelijkt gezicht. En de tranen stonden in zijn ogen. Zijn moeder had mij gevraagd om hem te begeleiden. Hij werd gepest op school en daar leed hij zichtbaar onder. Blijkbaar werd hij geraakt door deze bijnaam, die in mijn ogen nog onschuldig was. Vaak heeft het gev...

En op de gang zijn we.... STIL

  “Ja. We zijn vandaag de boeken aan het inventariseren”, vertelde een hulpmoeder mij terwijl ik een blik wierp in de schoolbibliotheek. Ik zuchtte. “Dat kan wel de hele dag duren, hoor”. Het betekende dus dat ik op zoek moest gaan naar een andere plek in school, waar ik met de kinderen van groep 7 aan de nieuwe 10-weekse lessenreeks “De Kracht van Aandacht” zou kunnen beginnen vandaag. Dan maar het speellokaal. En terwijl ik de deur van de speelzaal open doe, zie ik al dat het vol staat met glijbanen, klimrekken, een trampoline, een evenwichtsbalk en vooral heel veel ballen. De moed zinkt me in de schoenen. “De pedagoog als ruimte”, schiet mij te binnen. Ik besef dat deze ruimte toch wel erg afleiding voor de kinderen is om de kracht van aandacht te gaan ervaren.   Alsof ik in het zwembad was “Het voelde alsof ik in het zwembad was. Heel diep op de bodem. Daar is het zo stil, dan hoor ik alleen nog maar mezelf en het water”, verzuchtte hij na 15 minuten. Ik had de kind...

Mijn kind leert foute dingen op school

  “Eeehhhh, juf, kan ik je even spreken?” Het is vrijdagochtend half negen en ik sta bij de deur om de kleuters te begroeten. Ze mogen kiezen: een high five, een knuffel, een zwaai, een billenbots, een hand. De meeste kinderen wijzen op de poster “de knuffel” aan. Een goed begin van de dag. Maar daar staat dus opeens een vader voor me. Hij kijkt me zorgelijk aan. En vertelt dat zijn zoon sinds kort thuis “fuck you” zegt en zijn middelvinger opsteekt. Dat deed hij anders nooit. “Mijn kind leert foute dingen hier op school…” “Ja dat begrijp ik, maar hij leert het niet van mij!” Vader gaat verder. Dat hij het leert van de grote kinderen, uit groep 3 en ik beloof hem dat ik er vandaag eens extra op ga letten. Terwijl de kinderen in de kring plaatsnemen, gaat de gouden spiegel rond. “Spiegeltje, spiegeltje aan de wand, wat is er vandaag met mij aan de hand?” De kinderen kijken om de beurt vol aandacht in de spiegel en vertellen iets over wat ze zien. “Mijn haar is er af, ik ben naar d...