“Kunt u mij terugbellen. Ik wil u even spreken over de eerste Rots en Waterles die mijn dochter bij u heeft gevolgd.” Ik hoorde aan de toon dat dit een leerzaam gesprek kon worden. Voor mij. En besloot er eens even voor te gaan zitten. De moeder nam direct op en stak van wal. "Mijn dochter kwam gisteren heel verdrietig thuis, want ze had geen hartje gehad aan het einde van de les. Ze was ontroostbaar. Wat gaat u daar aan doen?", werd er aan toegevoegd.
Omdat ik je zo mooi vind
Deze dochter was onrecht aangedaan, en haar moeder ook. En ik besloot eerst maar eens uit te leggen waar het "hartjesritueel" voor dient. Aan het eind van de les, rammel ik met mijn hartjesdoos waarin de hartjes (snoepjes met een tekst erop) in zitten. Waarna ik de vraag stel wie er volgens de kinderen vandaag een hartje heeft verdiend. En waarom? De antwoorden zijn vaak hartverwarmend: "Omdat ik je zo mooi vind", "Omdat je me geholpen hebt terwijl ik het eigenlijk niet durfde", "Omdat ik zo blij van je word", "Omdat we voor het eerst samen hebben gespeeld". Het is een oefening in empatisch vermogen en ook een manier om nog iets goed te maken: "Omdat ik op je teen stond". Of iets recht zetten: "Omdat ik het niet zo bedoelde".
Eet je hem op of geef je hem weg?
"Ik wil een hartje aan mezelf geven", hoor ik regelmatig. En sommige kinderen houden dat wekenlang vol. "Omdat ik ze zo lekker vind", is de reden die dan wordt gegeven. Of "Omdat ik goed mijn best heb gedaan." Ik vraag dan wie van de kinderen nog meer de hartjes lekker vindt of wie er nog meer zijn best heeft gedaan. En dat blijken ze allemaal te zijn. “Waarom zou jij dan wel een hartje mogen hebben?” Het uitgangspunt is dat het een eer is om een hartje te krijgen en dat het misschien nog wel fijner is om hem weg te geven. Daarom stel ik ook nog wel eens de vraag als ze een hartje hebben ontvangen: “Eet je hem op of geef je hem weg?” Kinderen gaan daar creatief mee om. Soms worden er hartjes gebroken en een keer stelde iemand voor dat iedereen wat had verdiend en een lik kreeg van zijn hartje.
Geven is vaak ontvangen
De moeder hoorde het verhaal aan, maar was het er nog niet mee eens. Haar dochter had immers nog geen hartje gehad. Ik vroeg haar wat ze er zelf aan had gedaan. "Heeft ze zelf een hartje weggegeven, of bleef ze afwachten tot haar iets toekwam?". Want wat blijkt: kinderen die regelmatig een hartje weggeven, ontvangen ook regelmatig. Een mooi principe: geef weg wat je graag zelf zou willen hebben. En kijk wat er gebeurt. Nee dat had ze nog niet gedaan. Gelukkig waren er nog genoeg lessen te gaan en alle mogelijkheid om alsnog een hartje weg te geven of in ontvangst te nemen. “En natuurlijk hou ik in de gaten of iedereen een keer iets heeft ontvangen”, stelde ik haar gerust.
Wat is er dan?
Het schoot me te binnen toen ik een paar dagen later een andere Rots en Waterles had. Een jongeman kwam nogal verwilderd binnen en had binnen 5 minuten al flink wat grenzen overschreden. Hij sloeg met zijn werkmapje in het gezicht van een ander en maakte een trapbeweging naar weer een ander. Bij de buikspieroefening drukte hij zo hard op de handen van de ander, dat die begon te huilen. En hij ging gewoon nog even door, continu vragend: “Wat is er dan, wat is er dan?” Het viel stil in de groep en verwachtingsvol keken ze me aan. “Ze zal nu wel boos worden”, en ik besloot dat niet te doen. Ik benoemde wat ik had gezien, vertelde een verhaal over een vergelijkbare situatie en vroeg ten slotte aan de jongen die zijn tranen had gedroogd of hij een volgende keer nog eens de oefening met hem zou willen doen. "Nee, natuurlijk niet", snikte hij nog na. Dat gebeurt er dus, als je een ander bewust of onbewust pijn doet. Dan wil niemand meer met je spelen. De les kreeg een rustig, harmonieus vervolg.
Luister naar je hart
Aan het eind van de les kwam de hartjesdoos te voorschijn. De ene jongen gaf de ander een hartje "Sorry, zei hij, ik voelde niet aan dat je pijn had". Ook ik kreeg een hartje dit keer: “Omdat je een lieve juf bent, je bent niet boos geworden op hem. Hij kreeg geen straf.” Ik besloot het hartje door te geven aan de jongen die de ander zo’n pijn had gedaan: “Blijf naar je hart luisteren, dan hoef je een ander geen pijn te doen en zal je ervaren hoe fijn het is met elkaar.”
Omdat ik je zo mooi vind
Deze dochter was onrecht aangedaan, en haar moeder ook. En ik besloot eerst maar eens uit te leggen waar het "hartjesritueel" voor dient. Aan het eind van de les, rammel ik met mijn hartjesdoos waarin de hartjes (snoepjes met een tekst erop) in zitten. Waarna ik de vraag stel wie er volgens de kinderen vandaag een hartje heeft verdiend. En waarom? De antwoorden zijn vaak hartverwarmend: "Omdat ik je zo mooi vind", "Omdat je me geholpen hebt terwijl ik het eigenlijk niet durfde", "Omdat ik zo blij van je word", "Omdat we voor het eerst samen hebben gespeeld". Het is een oefening in empatisch vermogen en ook een manier om nog iets goed te maken: "Omdat ik op je teen stond". Of iets recht zetten: "Omdat ik het niet zo bedoelde".
Eet je hem op of geef je hem weg?
"Ik wil een hartje aan mezelf geven", hoor ik regelmatig. En sommige kinderen houden dat wekenlang vol. "Omdat ik ze zo lekker vind", is de reden die dan wordt gegeven. Of "Omdat ik goed mijn best heb gedaan." Ik vraag dan wie van de kinderen nog meer de hartjes lekker vindt of wie er nog meer zijn best heeft gedaan. En dat blijken ze allemaal te zijn. “Waarom zou jij dan wel een hartje mogen hebben?” Het uitgangspunt is dat het een eer is om een hartje te krijgen en dat het misschien nog wel fijner is om hem weg te geven. Daarom stel ik ook nog wel eens de vraag als ze een hartje hebben ontvangen: “Eet je hem op of geef je hem weg?” Kinderen gaan daar creatief mee om. Soms worden er hartjes gebroken en een keer stelde iemand voor dat iedereen wat had verdiend en een lik kreeg van zijn hartje.
Geven is vaak ontvangen
De moeder hoorde het verhaal aan, maar was het er nog niet mee eens. Haar dochter had immers nog geen hartje gehad. Ik vroeg haar wat ze er zelf aan had gedaan. "Heeft ze zelf een hartje weggegeven, of bleef ze afwachten tot haar iets toekwam?". Want wat blijkt: kinderen die regelmatig een hartje weggeven, ontvangen ook regelmatig. Een mooi principe: geef weg wat je graag zelf zou willen hebben. En kijk wat er gebeurt. Nee dat had ze nog niet gedaan. Gelukkig waren er nog genoeg lessen te gaan en alle mogelijkheid om alsnog een hartje weg te geven of in ontvangst te nemen. “En natuurlijk hou ik in de gaten of iedereen een keer iets heeft ontvangen”, stelde ik haar gerust.
Wat is er dan?
Het schoot me te binnen toen ik een paar dagen later een andere Rots en Waterles had. Een jongeman kwam nogal verwilderd binnen en had binnen 5 minuten al flink wat grenzen overschreden. Hij sloeg met zijn werkmapje in het gezicht van een ander en maakte een trapbeweging naar weer een ander. Bij de buikspieroefening drukte hij zo hard op de handen van de ander, dat die begon te huilen. En hij ging gewoon nog even door, continu vragend: “Wat is er dan, wat is er dan?” Het viel stil in de groep en verwachtingsvol keken ze me aan. “Ze zal nu wel boos worden”, en ik besloot dat niet te doen. Ik benoemde wat ik had gezien, vertelde een verhaal over een vergelijkbare situatie en vroeg ten slotte aan de jongen die zijn tranen had gedroogd of hij een volgende keer nog eens de oefening met hem zou willen doen. "Nee, natuurlijk niet", snikte hij nog na. Dat gebeurt er dus, als je een ander bewust of onbewust pijn doet. Dan wil niemand meer met je spelen. De les kreeg een rustig, harmonieus vervolg.
Luister naar je hart
Aan het eind van de les kwam de hartjesdoos te voorschijn. De ene jongen gaf de ander een hartje "Sorry, zei hij, ik voelde niet aan dat je pijn had". Ook ik kreeg een hartje dit keer: “Omdat je een lieve juf bent, je bent niet boos geworden op hem. Hij kreeg geen straf.” Ik besloot het hartje door te geven aan de jongen die de ander zo’n pijn had gedaan: “Blijf naar je hart luisteren, dan hoef je een ander geen pijn te doen en zal je ervaren hoe fijn het is met elkaar.”
Reacties
Een reactie posten