Wat jij niet wil dat jou geschiedt...

“Doodt vliegende insecten, zoals vliegen, muggen en motten. Deuren en ramen van het te behandelen vertrek sluiten. Bus goed schudden voor gebruik. Vervolgens vanuit het midden van de ruimte in de vier bovenhoeken spuiten. In totaal niet langer dan 1 seconden per 10m3…” Met grote ogen keken ze me aan: de kinderen van de yogales. “Ben je gek geworden of zo?”, durfde de eerste uit te brengen. “Wie weet, maar ik ben nu vooral benieuwd wat dit volgens jullie met Yoga te maken heeft.”

“Nou simpel, je spuit in de vier bovenhoeken van de kamer en daar moet je je dus voor uitrekken.” Ondertussen maakte hij al een beweging alsof hij die bovenste hoeken van de ruimte wilde bereiken met zijn arm. “Nee joh, het heeft te maken met die seconden. Bi j yoga tellen we toch regelmatig in ons hoofd, om onze gedachten rustig te krijgen. Dat zal het wel zijn.” “Ik zal jullie een hint geven”, stelde ik voor. “Kun je je nog de vorige les herinneren? Over de leefregels van indianen?” En ja hoor, daar ging de eerste vinger al de lucht in. “Ik weet het, het heeft te maken met respect voor de natuur!”

En ik vertelde vervolgens over Henkie de  mug die ons afgelopen zomer iedere nacht kwam bezoeken. En er voor zorgden dat we slapeloze nachten hadden, plus over ons hele lichaam jeukbulten. De afweging was destijds lastig: “Gaan we hem doden of niet?” Dat had van alles te maken met ahimsa (geweldloosheid), een van de morele principes en idealen in de Yoga. “Ja, maar zo pleegt hij ook geweld op ons”, was het argument, waarna hij uiteindelijk door de Vapona insectenverdelger werd platgespoten.

“Geloften van zelfonthouding omvatten het zich onthouden van geweld, leugen en bedrog, diefstal, onkuisheid en hebzucht”, las ik ’s morgens in de De Yoga Sutra’s van Patanjali. Deze sutra’s vormen de basistekst van de klassieke yoga. In korte zinnen wordt de Yoga wetenschap uiteen gezet. De sutra’s zijn voor mij leidend in de yogalessen, ook de lessen voor kinderen. Iedere keer is het weer een uitdaging om ze te interpreteren vanuit de blik van een 10-jarig kind. En er een les bij te verzinnen, waarmee de aandacht wordt getrokken, die aanspreekt en die ze brengt tot direct inzicht.

“He rot op met je voet”, hoorde ik de ene jongen tegen de ander zeggen, terwijl ze beiden in een yogahouding stonden. Aan de andere kant van de ruimte hoorde ik een meisje verzuchten met rode blossen op haar wangen: “Oooh, dit doet echt pijn aan mijn hand.” En dan was er ook nog iemand die gedurende de les continue boeren liet. Ik luisterde er naar met een glimlach rond mijn mond en besefte dat dit weer input was voor het onderwerp van deze les. “Ahimsa zit in woorden, gedachten en daden. Als jij een oefening doet waar je echt pijn hebt, pleeg je dan geweld op jezelf? En als jij iedere keer de stilte verbreekt met een boer, pleeg je dan geweld op de anderen die van de stilte genieten? En als jij je grote teen doelbewust  onder de neus van je buurman houdt tijdens een oefening, hoe zou je dat willen noemen?’ Het werd stil, ze beseften dat ahimsa in veel meer zat dan het doden van een mug.

“Vandaag neem ik jullie mee naar een huis met duizend spiegels.” Zo introduceerde ik het verhaal, waarmee ik de les meestal af sloot. Ze lagen dan lekker ontspannen op hun matje met hun ogen dicht. Want met je ogen dicht, kun je het verhaal ook voor je zien. “Het huis stond boven op een berg en je moest een flinke klim maken om er te komen. De eerste man die de beklimming had gemaakt, kwam blij en opgetogen terug: hij had allemaal blije gezichten gezien. Dat wilde de tweede man ook graag, hij wilde alles wat de ander ook had. Maar de beklimming viel al tegen, de zon was te fel en hij struikelde over een steen. Nadat hij het huis had bezocht, kwam hij stampvoetend terug in het dorp. Er bleken helemaal geen blije gezichten te zijn in het huis, alleen maar chagrijnige. De wijze man uit het dorp gaf de oplossing van het raadsel.” Maar wat was die oplossing voor onze kinderen in de yogales?

“Nou, als jij blij bent, dan is je omgeving dat ook, dat werkt als een spiegel. En als jij chagrijnig bent, dan krijg je dat ook terug…” Het werd stil. “Hoe zit het dan met geweld?” Er werd diep nagedacht, totdat een van de leerlingen mijn spuitbus pakte. “Nou kijk, wat jij deed met Henkie de mug, doet Assad in Syrie. Hij heeft gewoon zijn eigen bevolking gedood met zenuwgas. En nu krijgt hij het zelf terug met de raketten van Amerika.” Niet iedereen had het nieuws gevolgd over de situatie in Syrie, maar we werden snel bijgepraat. “Wat jij niet wil dat jou geschiedt, doet dat ook een ander niet” En daar sloten we deze bijzondere les mee af.