Uit vrije wil

“De eerste keer kom je naar de les, omdat het moet van je vader of moeder, of de meester of juf. Maar als je na 2 keer het zelf niet zo ziet zitten, dan zal ik je niet verder kunnen helpen en hoef je wat mij betreft de lessen niet te volgen.” De kinderen kijken altijd wat verbaasd als ik het ze dit de eerste les vertel; dat zijn ze niet gewend. Een vrije keuze in wat je wilt leren, zonder verplichting. Dit is echter de belangrijkste voorwaarde om ook echt iets op te steken van de lessen.

 

Intrinsieke motivatie

Ga maar eens na wat je zelf allemaal moet. Klusjes op je werk, helpen op school, het huis schoonmaken, je kind helpen met zijn huiswerk, de dagelijkse boodschappen, de verplichte verjaardagsvisites. We moeten heel veel van ons zelf, maar ook van anderen. Wat motiveert jou om het te gaan doen, of niet? Ik leg deze vraag wel eens voor aan ouders, om vervolgens te inventariseren, wat ze nodig hebben om dingen te doen waar ze het nut niet direct van inzien. Een beloning, een compliment, een leuk vooruitzicht, een doel, samen iets doen, een behoefte? Meestal komen we tot de ontdekking dat intrinsieke motivatie het beste werkt.

 

Het vlammetje

Ik las ooit in een boek dat een schooldirecteur zijn leerlingen vergelijkt met een auto: je kunt heel hard gaan trekken en duwen om hem in beweging te krijgen, maar als je het contact vindt waar de juiste sleutel in past, zal hij vanzelf gaan rijden. Als je bij kinderen het vlammetje kunt aansteken, dan zijn ze zelf in staat om het brandend te houden, of zelfs te gaan vlammen.

 

Passie

Kijk eens naar de passies van je kind, waarbij hij alles om zich heen vergeet. Waarbij hij alles wil weten over het onderwerp, er eigenlijk helemaal in verzuipt. Kinderen met een vorm van autisme, hebben vaak zulke passies. Voor robots of het heelal of insecten. Ze weten er alles van af en vinden het heerlijk om daarover van alles aan jou uit te leggen. Dat zou “het haakje” kunnen zijn om je met het kind te verbinden en te kijken hoe je hem verder kunt helpen.

 

De leermeester

Vroeger kozen mensen hun eigen leermeester, de leermeester die bij hen paste op dat moment. En de leermeester keek of hij jou verder zou kunnen helpen in je ontwikkeling. Ook toen werden leerlingen geselecteerd. Zo is er een verhaal over een leermeester  in de Middeleeuwen met drie leerlingen die allemaal boogschutter wilden worden. Hij nam ze mee naar buiten en vroeg ze wat ze zagen. Nummer 1 zag een bos, hoorde vogels zingen, voelde de zon op zijn huid en ontdekte een bord om op te oefenen met boogschutten. Nummer 2 zag alleen het bord om te oefenen. En nummer 3 zag alleen het target op het bord waarop hij zijn pijlen zou gaan richten. Welke leerling zal de leermeester hebben aangenomen?

 

Ik weet het al

Afgelopen week stak er iemand aan het eind van de les zijn vinger op: “Ik ga niet verder, want ik weet alles al.” Hij had op karate gezeten en had in de fysieke oefeningen bij Rots en Water overeenkomsten gezien. Aan de hand van het lesprogramma hebben we laten zien wat er de komende weken allemaal nog aan de orde zou komen, maar hij was vastbesloten. En dat getuigt van een enorme persoonlijke kracht, een Rots-kwaliteit!